Kilian Jornet và hành trình lên bục podium Western States 2025

Kilian Jornet trở lại giải Western States Endurance Run (giải chạy 100 dặm lâu đời nhất TG) lần đầu tiên sau hơn một thập kỷ, không phải để tìm kiếm hoài niệm, mà để tìm kiếm thử thách mới trong tập luyện và tiếp tục khám phá bản thân mình.

Trong một cuộc đua mà 9 vận động viên dẫn đầu đều vượt mốc kỷ lục đường chạy ngay từ đầu, Kilian vẫn giữ bình tĩnh, để dữ liệu và bản năng dẫn dắt nỗ lực của mình. Băng qua cái nóng và sự náo nhiệt của quãng đường 100,2 dặm không khoan nhượng, anh dần lấy đà, tiến gần hơn tới bục podium tại mỗi trạm tiếp sức. Khi cán đích, anh xếp hạng 3 chung cuộc với thời gian 14:19:22 thành tích nhanh nhất từ trước đến nay của anh tại WSER, cải thiện hơn 80 phút so với lần gần nhất anh tham gia giải, cách đây 14 năm.

| TRỞ LẠI ĐƯỜNG ĐUA

Kilian không xa lạ với giải Western States. Anh từng ra mắt vào năm 2010 và vô địch năm 2011. Mười bốn năm sau, mọi thứ đã đổi thay. Anh lớn tuổi hơn, và cuộc đua thì nhanh hơn.

“Ngày đó, tất cả chỉ là sự tìm tòi và bản năng. Lần này, tôi đã tập luyện rất cụ thể.”

Cách tiếp cận hiện tại của anh chủ đích hơn, ít dựa vào cảm hứng và nhiều vào sự tự nhận thức. Anh tập luyện với hiểu biết sâu hơn về cách quản lý năng lượng và phân phối sức theo thời gian. Dù cân bằng giữa tập luyện và thời gian cho gia đình, anh vẫn đảm bảo mỗi buổi tập đều hướng đến một sự thích nghi cụ thể. Với Western States, điều đó nghĩa là anh chuẩn bị cho thời tiết nóng, địa hình dốc và sức bền cho một ngày thi đấu dài.

“Tôi nghĩ phần tập luyện thích nghi nhiệt và chiến lược làm mát đã hiệu quả, và tôi đã phân phối sức lực hợp lý để vẫn còn lực cho đoạn cuối.”

| CẤU TRÚC CỦA MỘT CUỘC ĐUA ĐƯỢC PHÂN PHỐI SỨC HỢP LÝ

Nhìn kỹ vào dữ liệu, bạn sẽ thấy sức mạnh của một kế hoạch đua đều đặn. Mức gắng sức của Kilian được phân phối đồng đều, chỉ với một vài cú tăng tốc chiến lược ở cuối cuộc đua. Kết quả là một màn trình diễn bậc thầy về phân phối sức và chiến thuật, giữ Kilian trong thế cạnh tranh đến tận vạch đích. 

Dữ liệu của Kilian tại Western States 2025 (Pace gắng sức-Effort pace, nhịp tim, độ cao)

Ở vạch xuất phát, Kilian tránh xa sự hỗn loạn đầu cuộc, bám ở phía sau nhóm dẫn đầu trong 30 dặm đầu. Khi ấy, cuộc đua có nhiều vận động viên đạt pace gần với kỷ lục của Jim Walmsley điều chưa từng xảy ra trước đây. Dù Kilian chưa vào top 5, pace của anh vẫn nằm trong kế hoạch. Chìa khóa từ đây là chạy đều đặn qua các đoạn khiến người khác xuống sức. Kilian kiên nhẫn, thể hiện kinh nghiệm. Cơ hội đầu tiên của anh đến gần sáu giờ sau khi xuất phát.

Tại dặm 44, Kilian vượt qua trạm tiếp sức “Last Chance” ở vị trí thứ 8 khởi đầu cho đoạn 4,5 dặm với những dốc lên xuống gắt nhất trên đường chạy. Mức gắng sức của anh có giảm nhẹ khi xuống dốc kỹ thuật, nhưng anh nhanh chóng trở lại cường độ kế hoạch khi leo đến trạm tiếp theo Devil’s Thumb. Trong đoạn leo này, anh vượt từ hạng 8 lên hạng 3. Anh tiếp tục duy trì chiến lược này ở các đoạn leo tiếp theo. Khi các đối thủ chật vật với nắng nóng và địa hình, Kilian vẫn giữ kế hoạch. Anh tôn trọng đường chạy, và khi cảm nhận cuộc đua chuyển biến, anh còn đủ sức để phản ứng.

“Ở các hẻm núi, tôi thả lỏng khi xuống dốc để tránh phá cơ, và ở đoạn leo tôi đẩy mạnh. Đến lúc qua sông (dặm 78), tôi vẫn đang kiểm soát pace và nhiệt độ.”

Phân bố thời gian các vùng nhịp tim của Kilian trong suốt cuộc đua

Kilian được biết đến là một trong những vận động viên leo dốc mạnh nhất thế giới, nên việc anh dồn lực cho các đoạn leo ở giữa cuộc đua không có gì bất ngờ. Phần lớn thời gian anh ở vùng Nhịp tim 2 và 3, chỉ bước vào vùng 4 ở những đoạn leo quyết định.

Dữ liệu đua của Kilian từ Auburn Lake đến vạch đích

Tại dặm 90, Kilian còn kém vị trí thứ 2 đến 8 phút rưỡi. Trong 10 dặm cuối, anh thu hẹp khoảng cách xuống còn chưa đến 2 phút.

“Năm dặm cuối, người ta nói với tôi là những VĐV phía trước đang rất gần. Tôi bất ngờ và cố bứt tốc. Cảm giác còn sung sức để kết thúc mạnh mẽ thật tuyệt.”

Một màn về đích như thế không phải ngẫu nhiên. Đó là kết quả của việc thực hiện kiên định một kế hoạch được chuẩn bị cẩn thận. Chiến thuật phân phối sức ấy giúp anh giữ được năng lượng cho cú nước rút cuối cùng điều mà bất kỳ vận động viên nào cũng có thể học hỏi, bất kể cự ly.

| LUYỆN TẬP THEO CẢM GIÁC, DỰA VÀO DỮ LIỆU

Với Kilian, phân phối sức bắt đầu từ khi chưa bước vào vạch xuất phát. Trong tập luyện, anh sử dụng các chỉ số để xác thực lại cảm giác chủ quan và duy trì sự ổn định. Nếu nhịp tim hoặc Pace gắng sức lệch khỏi vùng mong muốn, anh biết mình cần điều chỉnh để quay lại cường độ thích hợp.

Việc lặp lại điều này không biết bao nhiêu lần trong tập luyện giúp Kilian dễ dàng nhận ra lúc nào nỗ lực đang giảm trong cuộc đua – và từ đó phản ứng nhanh chóng. Đó chính là nền tảng cho cách anh tập luyện và thi đấu với chủ đích.  Không đoán mò – anh quan sát và điều chỉnh.

COROS: Pace gắng sức giúp bạn đọc được đúng cường độ khi leo dốc bằng cách điều chỉnh theo độ dốc và mức độ thích nghi. Trong một đoạn leo, nó thể hiện bạn đang nỗ lực thế nào – chứ không chỉ là bạn đi nhanh ra sao.

| ĐIỂM MẤU CHỐT

Không phải ai cũng có thể về đích thứ 3 tại Western States, nhưng ai cũng có thể áp dụng chiến thuật phân phối sức thông minh. Thành công của Kilian không đến từ việc mải miết đua theo đối thủ  thực tế là từ việc biết khi nào không nên làm thế. Cách tiếp cận đó phù hợp cho cả người tập 10K đầu tiên lẫn những ai đang chuẩn bị cho giải siêu marathon tiếp theo.

Năm 2010, Kilian lần đầu dự Western States. Khi ấy anh 22 tuổi, “mới vào nghề” và chạy theo bản năng. Anh về đích thứ 3. Mười lăm năm sau, cả anh và cuộc đua đã thay đổi. Western States có chất lượng sâu hơn, tốc độ nhanh hơn, và biên độ sai sót nhỏ hơn. Nhưng với kinh nghiệm, dữ liệu và sự chủ đích cùng nền tảng tích lũy qua nhiều năm, Kilian một lần nữa bước lên bục podium không chỉ như một vận động viên, mà còn như một chiến lược gia.

Màn tái xuất của anh chứng minh điều đơn giản: khi bạn tối ưu cách tập luyện, đặt niềm tin vào dữ liệu quan trọng, và lắng nghe cơ thể bạn sẽ về đích mạnh mẽ, kể cả ở một cuộc đua như Western States. Bài học đó áp dụng cho cả người đang săn vị trí top 3 lẫn người đang tìm kiếm giới hạn tốt nhất của chính mình